Yıkama yapan işletmelerin en büyük sorunlarından biri, ürün geliştirme aşamasında tutturmuş oldukları bir rengi, üretimde yakalayamamaktır.
Numune yıkama makinelerine genelde dolgu olarak pantolonlar kullanılır. Dolgu pantolonun işleme etki etmemesi çok önemlidir. Dolgu pantolon, herhangi bir kimyasal veya tint(*) içermemelidir.
Geri boyama problemi, numune yıkamalarda, ana üretime göre çok daha az görülür. Çünkü numune makinesinde yıkanan giysi adeti daha azdır.
Reçeteleri, ana üretim yıkamasına uyarlarken bu gibi faktörler göz önüne alınmalıdır.
Şimdiye kadar anlattıklarımızdan da görüldüğü üzere, yıkama çok fazla girdisi olan bir prosestir. Son üründe ortaya çıkan bir hatanın, hangi aşamada oluştuğunu tam olarak söyleyebilmek çok zor olabilir. Bu sebeple yıkamacılar zaman zaman, son üründe çıkan bir renk problemini, geriye dönerek değil, ilave işlem yaparak gidermektedir. Tint işlemi en basit yöntemdir ancak müşteri talepleri doğrultusunda her zaman yapılmayabilir. Aşağıda bahsedilen yöntemler, renkte çok ufak değişiklikler yapacak yöntemlerdir.
Gri veya Mavi cast(renk tonu) elde etmek için;
• Ağartma yapılıyorsa; potasyum permanganat ağartması hipo ağartmasına göre daha gri bir renk verir. Çünkü hipo kumaş üzerinde önce indigo harici boyar maddeler ile reaksiyona girme eğilimindir. Hipo ile reaksiyon sonucu “Baby blue “ denen renk oluşur. Permanganat ise öncelikli olarak indigoyu okside eder. Boyama işleminde, indigonun altına(kükürt bottom) veya üstüne(kükürt topping) uygulanan boyar madde kumaş üzerinde kalır.
• Düşük sıcaklıkta uzun süreli yapılan ağartmalar; yüksek sıcaklıkta kısa sürede yapılan ağarmalara göre daha sarı-gri bir renk tonu oluşturur.
• Persülfat ağartması gri renk tonu istendiğinde, tercih edilebilir.
• Peroksit’le yapılan temizleme veya nötralizasyon işlemleri, rengi çok hafif maviye doğru çeker. Nötralizasyon da kullanılan sodyum bi sülfit daha gri bir renk tonu verir.
• Kükürt bottom veya kükürt topping boya içeren, indigo boyalı denim kumaşlarda, enzimatik ağartıcılar veya dextrose(*) kullanıldığında, kimyasal yapısından dolayı sadece indigo ile reaksiyona girer ve kükürt boyar madde olduğu gibi kalır bu da rengin gri tonlara doğru açılmasını sağlar.
• Ozon işlemi de, kumaş üzerindeki aşırı indigoyu temizler ve ayrıca gri – yeşil bir renk tonu oluşturur.
• Taş yıkama ve enzim yıkama, karşılaştırıldığında, bir çok fark olmakla beraber, renk açısından bakıldığında taş yıkama, enzime göre daha gri ve mat bir efekt verir.
Kızıl renk tonu elde etmek için
• Her kumaşta olmamakla beraber, non-iyonik olmayan asidik yumuşatıcılar kırmızı bir renk tonu oluşturur
• Optik Beyazlatıcı parlak ve kırmızıda bir renk tonu verir
Kontrast Görüntüyü artırmak için
• Taş yıkama, enzim yıkamaya göre daha fazla kontrast verir.
• Kullanılmış taş yerine, yeni taş kullanılması daha fazla kontrast verir.
• Aşırı indigo kumaştan tamamen uzaklaştırıldığında, atkı iplikleri beyaz kalacağından, daha net, temiz ve kontrast bir görüntü oluşur.
• Resin yıkama daha fazla kontrast verir.
Yukarıda anlatılan tüm önerilerin, yıkama reçetesinin izin verdiği ölçüde yapılabileceği bir gerçektir. Örneğin 20 dakikalık bir koyu yıkamada yıkama ile renge etki edebileceğiniz hiç bir basamak yoktur. Çünkü yaptığınız değişiklikler, rengi açacaktır ancak 100 dakikalık bir yıkamada, prosese müdahale edebileceğiniz bir çok adım vardır.
Yumuşak Tuşe(tutum) için
Tuşe, tüm konfeksiyoncuların zaman zaman problemi olarak ortaya çıkmıştır çünkü tuşe kişiye göre değişkenlik gösteren bir kavramdır.
Bu sebeple isteneni çok iyi anlamak gerekmektedir. Bu tespit yapıldıktan sonra doğru yumuşatıcıyı doğru parametrelerle uygulamak gerekir.
Katyonik yumuşatıcılar 5.0-5.5 pH aralığında ve 45 oC de uygulanır.
Silikon yumuşatıcı kullanıldığında kumaş yüzeyinde kaygan ve yumuşak bir tutum elde edilir, ipeksi bir dokunuş sağlanır. Diğer yumuşatıcılar ise kumaşa derinlemesine işler.
Sıcak yapılan tumble dry(*) işlemi tuşeyi sertleştirir. Bu sebeple bu işlemden sonra uygulanacak “soğuk tumble kurutma” yumuşaklık sağlar.
Ayrıca plastik toplarla yapılan uzun süreli ve düşük sıcaklıktaki tumble işlemi, özellikle ağır kumaş(13-15 oz) kullanılan denim giysiler için tercih edilen bir yumuşatma işlemidir.cutekstil.blogcu.com